اهداف درس مطالعات اجتماعی
نمونه طرح درس مطالعات اجتماعی
سیستم دپارتمانی
با توجه به رویکرد شورایی در مدرسه و از طرف دیگر لزوم همکاری و همراهی همه جانبه ی ارکان مدرسه در شکل گیری رویکرد مدرسه به فرآیند یاددهی-یادگیری، تشکیل جلسات تخصصی امری ضروری است. در این جلسات دپارتمانی که به صورت تخصصی در هر درس و با حضور معلمان پایه و فرد متخصص آن درس تشکیل می شود، مفاهیم کتاب درسی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و با توجه به شرایط رشدی دانش آموزان و ویژگی های هر درس، شیوه های تدریس، فعالیت دانش آموز و روش ارزشیابی مستمر و پایانی و کاربرگ های مورد نیاز تدوین می گردد.
اهداف درس مطالعات اجتماعی
وضعیتی است که طی آن، دانش آموز نسبت به رُخ دادهای پیرامون خود، حساس و کنجکاو می شود. مهارت اندیشیدن پیرامون پدیده های اجتماعی را به او می آموزد و او را فردی پُرسشگر، منتقد، خلاق، دارای شناخت، مسئول و مؤثر نسبت به خود و اجتماع تربیت می کند. این درس شامل پنج حوزه ی موضوعی است که شامل فضا و مکان؛ زمان، تداوم و تغییر؛ فرهنگ و هویت؛ نظام اجتماعی؛ منابع و فعالیت های اقتصادی هستند.
نمونه طرح درس مطالعات اجتماعی
طرح درس قاره ها
پایه: پنجم
درس: مطالعات اجتماعی
عنوان درس: نواحی مختلف جهان
مفهوم: قاره ها، چگونگی قرارگیری آنان نسبت به هم و برخورداری های هر کدام
فعّالیت ورودی: در ابتدا با نشان دادن تصویر سیاره ی زمین به دانش آموزان از آنان خواستیم تا درباره ی کره ی زمین و اطلاعاتی که درباره ی این سیّاره دارند، با یکدیگر گفت و شنود کنند.
فعّالیت اصلی: پس از گروه بندی دانش آموزان، آنان از بین خودشان فردی را به عنوان نماینده انتخاب کردند. پس از تعیین نماینده ها، آنان از بین پنج کارت، نام قاره که پشت ورو روی میز قرار گرفته بود، کارتی را انتخاب کردند. با انتخاب کارت ها، مشخص شد که هر گروه باید روی کدام قارّه کار کند.
در ادامه گروه ها با توجّه به نام قاره و به کمک کتاب تصویر، به نوبت قاره ی خود را روی تخته ی کلاس و متناسب با محل قرارگیری سایر قاره ها چسباندند. سپس کارت های موقعیت و صفحه ی بازی در اختیار گروه ها قرار گرفته و کارت های توصیف قارّه ها (ویژگی های قاره، برخورداری ها، نوع آب و هوا و ….) همراه با نشانه ی مشخص شده روی هر کدام به صورت درهم روی زمین چیده شد. در این مرحله دانش آموزان با توجه به آن چه درباره ی نصف النهارها، خطّ استوا، مدارها و جهت های جغرافیایی آموخته بودند و اطلاعات نوشته شده روی کارت های موقعیت، موقعیت مربوطه را یافته و نشانه ی رسم شده روی آن موقعیت را شناسایی کردند. با شناسایی نشانه و مقایسه ی آن با نشانه های رسم شده بر روی کارت های توصیف، کارت توصیف هماهنگ با نشانه، انتخاب شده و در کنار تصویر قاره چسبانده شد.
پس از اتمام کار، اعضای هر گروه به توصیف قاره ی خود پرداخت و اگر اطلاعات دیگری درباره ی قاره ی مربوطه داشتند، به اشتراک گذاشتند.
در جلسه ی دوم از روی متن درس خوانده شد و گفت و شنود کلاسی صورت گرفت.
فعّالیت تکمیلی: در این فعّالیت از دانش آموزان خواسته شد تا درباره ی اقیانوس ها به جمع آوری اطلاعات اقدام کرده و در جلسه ی سوم نتیجه ی کار خود را به کلاس ارائه دادند.